Miejsce parkingowe na działce. Co jest ważne przy jego planowaniu?

Ostatnia aktualizacja: 13 października 2020

Budowa domu wymaga szeregu przygotowań. Zbrojenie działki i wybór projektu to dopiero początek przygody z własnym domem. Trzeba dopilnować, czy wszystkie nasze działania są zgodne z przepisami oraz planować je zgodnie z tymi, które obecnie obowiązują. Takie kwestie jak miejsce postojowe w zabudowie jednorodzinnej na własnej działce również wymaga konsultacji z architektem aby mieć pewność, że projekt zostanie zatwierdzony i uzyskamy zgodę na budowę. Jaka powinna być odległość miejsca postojowego od granicy działki? Czy można stawiać samochód pod oknem? Jakie warunki techniczne miejsca postojowe muszą spełniać? Na wszystkie te pytania odpowiadamy w poniższym artykule.

Czy miejsca postojowe na działce są obowiązkowe według przepisów?

Miejsca parkingowe na działce w zabudowie jednorodzinnej nie są tylko osobistym widzimisię ich właścicieli, którzy chcą mieć gdzie parkować swoje samochody. Przepisy bardzo jasno mówią, że na działce budowlanej (w tym pod zabudowę jednorodzinną) należy wyznaczyć miejsca postojowe zależnie od jej przeznaczenia oraz rodzaju budynku, jaki się na niej znajdzie. Dokładny zapis brzmi tak:

§ 18. Stanowiska postojowe dla samochodów

1. Zagospodarowując działkę budowlaną, należy urządzić, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy, stanowiska postojowe dla samochodów użytkowników stałych i przebywających okresowo, w tym również stanowiska postojowe dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne.

2. Liczbę stanowisk postojowych i sposób urządzenia parkingów należy dostosować do wymagań ustalonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z uwzględnieniem potrzebnej liczby stanowisk, z których korzystają osoby niepełnosprawne.

Oczywiście nie wszystkie regulacje dotyczą zabudowy jednorodzinnej. Jeśli budujemy dom na własny użytek, w którym nie będziemy prowadzić działalności usługowej, to na przykład miejsce parkingowe dla osoby niepełnosprawnej nie jest w żaden sposób wymagane. Przepisy wszystkie te sytuacje dokładnie określają i o konkretnych zapisach i regulacjach piszemy w dalszej części artykułu.

Miejsca parkingowe na własnej działce – co warto wiedzieć?

Przede wszystkim musimy pamiętać o tym, że wymiary miejsca parkingowego oraz odległość parkingu od granicy działki są dokładnie określone przez prawo. Nie można wyznaczyć parkingu bez zastosowania się do obowiązujących przepisów, ponieważ w takiej sytuacji plan zabudowy po prostu nie zostanie zaakceptowany.

Jeżeli jakimś cudem jednak przejdzie akceptację i w trakcie budowy lub już po jej zakończeniu urzędnik zorientuje się, że odległość miejsca postojowego od ściany się nie zgadza lub zadaszenie nad wjazdem do garażu zostało wybudowane bez konsultacji z sąsiadami, wówczas będziemy zmuszeni tak zmienić zabudowę, by była ona zgodna z przepisami. A to może oznaczać obowiązek rozebrania nowej wiaty lub świeżo położonej kostki na podjeździe. Jeśli więc chcemy uniknąć takich nieprzyjemnych sytuacji, należy dokładnie trzymać się przepisów podczas budowy i najlepiej w trakcie skorzystać z pomocy doświadczonego architekta.

Jaka jest dopuszczalna odległość miejsc postojowych od granicy działki?

Prawo budowlane jasno określa odległość parkingu od granicy działki. O ile nie prowadzimy działalności usługowej lub nie posiadamy kolekcji zabytkowych wozów, to obowiązuje nas zapis określający sytuację, w której na działce powstaje nie więcej, niż 10 stanowisk postojowych. Wówczas miejsca parkingowe muszą znajdować się w odległości minimum 3 metrów od granicy działki budowlanej.

Wyjątek stanowi sytuacja, w której sąsiadująca z nami parcela jest działką drogową. Przepis ten jest stosunkowo nowy i prowadził często do nieporozumień, ponieważ w tym rozporządzeniu nie określono dokładnie czym właściwie jest działka drogowa ani jakie warunki musi spełniać, by móc być za takową uznaną. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 12 czerwca 2019 r. nieco rozjaśnił tę kwestię. Uznano, że „działka drogowa” oznacza działkę, która została geodezyjnie wyodrębniona jako droga. Nie dotyczy to więc działek, które mogą służyć jako droga na zasadzie służebności przejazdu i przechodu. Wobec tego praktycznie miejsce postojowe może znajdować się minimum 3 metry od granicy działki budowlanej, natomiast w przypadku drogi lub działki drogowej (czyli właściwie też drogi) nie obowiązuje żadna minimalna odległość.

Musimy także pamiętać o zachowaniu odległości minimum 7 metrów od następujących obiektów: place zabaw, boiska rekreacyjne, okna pomieszczeń placówek opieki zdrowotnej, w których stale przebywają ludzie, budynki oświatowe, mieszkalne (nasz i sąsiednie) oraz budynki zamieszkania zbiorowego. Wyjątek stanowią hotele, motele, pensjonaty, domy wypoczynkowe, wycieczkowe i schroniska.

Jaka jest minimalna odległość miejsc postojowych od okien?

Przy planowaniu miejsc postojowych trzeba pamiętać nie tylko o ich odległości od działki, ale także od okien budynku. Przepisy bowiem dokładnie określają to w jakiej odległości może znajdować się parking przed domem. Jak najbardziej ma to sens – taka zasada przeciwdziała sytuacjom, w których samochód parkuje przed oknami powodując hałas i produkując spaliny, które przez okno trafiają do części mieszkalnej. Natomiast sformułowanie „część mieszkalna” jest tutaj kluczowe – przepis ten bowiem nie dotyczy pomieszczeń gospodarczych. O tym, z czym to się wiąże piszemy poniżej:

Opisany w poprzednim akapicie przepis zachowania odległości 7 metrów lub więcej od różnych budynków dotyczy także okien budynków mieszkalnych – naszego domu lub sąsiadów. Jednakże, aby prawo mogło uznać, że okna wychodzące na parking są oknami części mieszkalnej, to pomieszczenia do których te okna przylegają muszą być określone jako takie w planie budynku. I to właśnie stanowi pole do popisu dla osób, które chciałyby nieco nagiąć przepisy.

Możliwe jest bowiem lekkie obejście tego prawa. Jak to zrobić? Architekci często proponują wpisanie w plan budynku sypialni, której okna wychodzą na podjazd jako np. garderoby albo pomieszczenia gospodarczego. Wszystko dlatego, że takie pomieszczenia według przepisów nie stanowią części mieszkalnej. Niektórzy nawet większość pomieszczeń w domu określają jako spiżarnie, suszarnie itd., z nadzieją, że urzędnik się zgodzi na taki plan. A przecież gdy dom już powstanie, to nikt nie będzie sprawdzał czy nie śpimy w garderobie.

Od 1 stycznia 2018 r. prawo przewiduje dwa wyjątki od powyższych przepisów:

1. Przy domu może znajdować się parking niezadaszony, z miejscem na jedno lub dwa stanowiska postojowe dla samochodów osobowych, które przypadają na jeden lokal mieszkalny budynku. Oznacza to, że jeśli w budynku znajdują się dwa osobne mieszkania, to można zbudować dwa miejsca postojowe na jeden lub dwa samochody każdy.
2. Możemy wyznaczyć parking z jednym lub dwoma stanowiskami postojowymi przy granicy działki pod warunkiem, że:
   • nie jest zadaszony – i tyczy się to także budowania pergoli, po której będzie się piął bluszcz. Jeśli taka konstrukcja zacznie rzucać cień, to jest uznawana za zadaszenie i tym samym będzie nielegalna przy granicy działki,
   • styka się z niezadaszonym parkingiem na sąsiadującej działce.

Miejsca postojowe – warunki techniczne

Warunki techniczne miejsc parkingowych również są ściśle określone przez ustawodawcę. Budując parking przed domem musimy pamiętać o pilnowaniu wymiarów stanowisk postojowych. Kierujmy się nie tylko przepisami, ale też zdrowym rozsądkiem. Parking powinien znajdować się na lekkim wzniesieniu, ponieważ w przeciwnym wypadku w razie opadów deszczu i śniegu samochód będzie stał w wodzie.

Wymiary miejsca parkingowego

Wymiary miejsc parkingowych są jasno określone w Dzienniku Ustaw z dnia 7 czerwca 2019 r., poz. 1065: Obwieszczenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 8 kwietnia 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Wielkość miejsca parkingowego musi wynosić co najmniej 2,5 metra szerokości i 5 metrów długości – dotyczy to samochodów osobowych.

Szerokość miejsca parkingowego a szerokość samochodu

Ustawa nie określa wysokości ani długości samochodu osobowego, do którego należałoby dostosować wymiar miejsca postojowego.

Miejsce parkingowe – czy jego nawierzchnia ma znaczenie?

Przepisy mówią jasno: Stanowiska postojowe i dojazdy manewrowe dla samochodów powinny mieć nawierzchnię utwardzoną lub co najmniej gruntową stabilizowaną, ze spadkiem zapewniającym spływ wody. Polskie prawo o ruchu drogowym przez drogę utwardzoną rozumie nawierzchnię wykonaną z kostki, betonu, płyt betonowych lub asfaltu. Zatem miejsce postojowe przy domu może być wyłożone kostką brukową lub betonem. Trzeba zadbać o spadek na miejscu parkingowym, żeby nie gromadziła się tam woda.

Gdzie można usytuować niezadaszone miejsce postojowe?

Wyżej napisaliśmy, że niezadaszone miejsce parkingowe musi znajdować się minimum 3 metry od granicy działki i 7 metrów od okien pomieszczeń mieszkalnych. Trzeba jednak pamiętać także o formalnościach, jakich trzeba dopełnić by miejsce postojowe mogło powstać. Zwykle nie trzeba składać żadnych wniosków, jednak tak jak wszędzie i tutaj istnieją pewne wyjątki:

1. Gdy liczba miejsc postojowych na działce przekracza dozwoloną liczbę i wynosi ponad 10. W takiej sytuacji trzeba postarać się o pozwolenie na budowę większej ilości stanowisk.
2. Gdy teren, na którym budujemy, jest wpisany do rejestru zabytków. Ten rejestr oznacza szereg komplikacji przy budowie i remoncie, dlatego jeśli nie jesteśmy zmuszeni budować na takim terenie, to warto jeszcze raz przemyśleć swoją decyzję. Chęć utworzenia miejsc parkingowych na posesji wpisanej do rejestru oznacza konieczność uzyskania pozwolenia od wojewódzkiego konserwatora zabytków. Gdy już dostaniemy jego zgodę, wówczas budowę trzeba zgłosić staroście lub prezydentowi miasta na prawach powiatu. Podobnie jak w powyższym przypadku, jeśli liczba stanowisk postojowych przekracza 10, to trzeba dostać pozwolenie na budowę. Jednakże jeśli działka jest wpisana do gminnej ewidencji zabytków, to nie musimy mieć pozwolenia na budowę parkingu ani jej zgłaszać.

Miejsce postojowe przy ścianie

Istnieją przepisy regulujące odległość miejsca postojowego od ściany, jednak obowiązują one w przypadku stanowisk w garażu – na przykład na parkingu podziemnym na terenie osiedla mieszkaniowego. Te przepisy nie mają zastosowania w przypadku miejsc postojowych na działce.

Gdzie najlepiej ustawić zadaszone miejsca parkingowe?

Odpowiedź brzmi – tam gdzie nam najwygodniej! Oczywiście z zachowaniem obowiązujących przepisów. Tylko wiaty rekreacyjne, czyli tzw. altanki można stawiać w dowolnym miejscu działki bez pozwolenia na budowę. Nie zapominajmy, że wiata garażowa lub zadaszenie nad wjazdem do garażu musi, podobnie jak stanowisko postojowe, znajdować się w odległości minimum 7 metrów od okien i 3 metrów od działki. Ważne: wiata nie może stać przy samej granicy działki, nawet jeśli sąsiad ma podobną wiatę i zadaszenia stykałyby się ze sobą.

Czy zabudowa miejsca postojowego jest całkowicie bezpieczna?

Część osób ze względu na brak czasu na zdobycie pozwolenia na budowę garażu lub po prostu z chęci zaoszczędzenia decyduje się wybudować wiatę garażową zamiast garażu. Ma to naturalnie swoje plusy – wiata do pewnego rozmiaru nie wymaga pozwolenia na budowę i przede wszystkim jej budowa jest o wiele tańsza. Takie rozwiązanie ma jednak pewną zasadniczą wadę, jaką jest bezpieczeństwo.

Samochód zaparkowany w zamykanym garażu, z dodatkowo zainstalowanym w środku alarmem będzie z pewnością dużo bardziej zabezpieczony przed wizytą złodzieja niż samochód stojący pod wiatą na podjeździe. Dach chroni auto tylko przed tym, co spada na nie z góry. W końcu negatywny wpływ czynników zewnętrznych na pojazd to nie tylko deszcz, śnieg i odchody ptaków. To także silny mróz zimą, który może doprowadzić do przemarzania instalacji oraz problemów z odpaleniem silnika (zwłaszcza rano przed wyjazdem do pracy…).

Nie zapominajmy też o gwałtownych zjawiskach atmosferycznych. Burze z gradem i silnym wiatrem to już normalne zjawisko, które pojawia się każdego lata. Także tornada przestają być czymś egzotycznym i na stałe wpisują się do naszego krajobrazu. Noszone wiatrem gałęzie i przedmioty stanowią zagrożenie dla samochodu pozostawionego na zewnątrz, a wiata nie jest dla niego wystarczającą ochroną. Zwykle są to lekkie konstrukcje, które łatwo się łamią przy użyciu dużej siły, np. od uderzenia ciężkim przedmiotem albo powalonym drzewem.

Kiedy pisać podanie o miejsce parkingowe na działce? Formalności związane z inwestycją

Formalności związane z budową niezadaszonego miejsca postojowego zostały już wyżej opisane. Jednak co trzeba zrobić, aby móc wybudować wiatę garażową, czyli zadaszone miejsce parkingowe?

Przepisy w tej kwestii są dość konkretne. Można bez zgody na budowę wznieść wiatę garażową o powierzchni nieprzekraczającej 50 metrów kwadratowych pod warunkiem, że na działce już znajduje się lub stanie dom, a łączna liczba wiat nie przekracza dwóch na każde 1000 metrów kwadratowych. Jednak sprawy komplikują się, gdy planowana inwestycja znajduje się na terenie, na którym obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego. Wówczas musimy dowiedzieć się, czy taki plan pozwala na budowę wiaty i jeśli tak, to czy są określone jej wymiary, materiały użyte do budowy itd. Podpowiedź: jeśli w planie nie ma ani słowa o wiatach garażowych to znaczy, że ich budowa nie jest zabroniona.

Jak napisać podanie o miejsce parkingowe na działce?

Z uwagi na fakt, że przepisy jedynie określają w jakiej odległości od granicy działki i okien ma znajdować się miejsce postojowe oraz ich ilość, nie trzeba pisać specjalnego podania o miejsce parkingowe. Takie działanie jest konieczne jedynie wtedy, gdy:

• planowane miejsce postojowe jest niezgodne z planem zagospodarowania przestrzennego,
• liczba stanowisk postojowych przekroczy 10,
• teren budowy jest wpisany do rejestru zabytków i jakiekolwiek działania wymagają zgody konserwatora.

W tekście powołano się na obowiązujące przepisy, których treść znajduje się w Dzienniku Ustaw RP z dnia 7 czerwca 2019 r., poz. 1065: Obwieszczenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 8 kwietnia 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.