Rododendron jest przepiękną rośliną, którą często można znaleźć w wielu ogrodach. Szczególnie wiosną stanowi on ich naturalną ozdobę. Jest to jednak krzew trudny w pielęgnacji, przez co mogą dopadać go różne choroby, które często zmuszają do pozbycia się rośliny. Jak dbać o różanecznika, aby każdej wiosny wyglądał on pięknie i zdrowo?
Rododendron – co to za roślina?
Spis treści
Rododendron, czy potocznie też różanecznik, to roślina pochodząca z rodziny wrzosowatych. Choć jej pierwsze ślady na Ziemi sięgają kilku milionów lat wstecz, to dopiero w XIX wieku rośliny stały się zdecydowanie najbardziej popularne. W zależności od odmiany mogą one rosnąć zarówno na niewiele ponad metr, jak i nawet osiągać wysokość kilku metrów.
Choć często nazywa się go też azalią, ze względu na to, że obydwie rośliny są do siebie bardzo podobne, można jednak zauważyć pomiędzy nimi pewne różnice. Przykładowo różnią się one wielkością czy kształtem liści. Oprócz tego różanecznik ma kwiaty w kształcie dzwonu z dziesięcioma pręcikami. Dodatkowo są one zazwyczaj bezzapachowe. Różnicą jest także to, że azalia na zimę zrzuca liście, podczas gdy różanecznik ma ja przez cały rok.
Rododendron – odmiany
Na świecie występuje kilkaset odmian rododendronów. Różnice pomiędzy nimi czasami są znaczne i łatwo je zauważyć gołym okiem, inne zaś są trudne do wychwycenia. Często dotyczą one wielkości rośliny, koloru jej kwiatów, a także różnic w budowie liści.
Do najpopularniejszych odmian różaneczników należą te wielkokwiatowe. Ich nazwa nie wzięła się bez powodu, gdyż rosną na nich kwiaty, które mogą osiągnąć wielkość nawet ponad dwudziestu centymetrów. Występują one w wielu kolorach, wśród których można znaleźć między innymi żółte, białe czy fioletowe. Oprócz tego krzewy te wyróżniają się wysokością, która może wynosić nawet 5 metrów. Należy do nich między innymi gatunek „Americana” czy „Nova Zembla”.
Oprócz wielkokwiatowych rododendronów można wyróżnić także odmiany drobnokwiatowe, czy karłowe. W Polsce jednak najczęściej ludzie decydują się do swoich ogrodów na różanecznik królewski, a szczególnie jego odmianę „Bolesław Chrobry”. Popularne są także różaneczniki katawbijskie.
Rododendron na pniu
Rododendron kojarzy się zazwyczaj z krzewem. Istnieje jednak odmiana rośliny, która wyróżnia się tym, że jej podstawą jest dosyć długi pień, który dopiero u szczytu ma liście oraz kwiaty. Z tego też powodu najlepiej prezentuje się ona w ogrodzie, jak i w donicy. Odmiana ta występuje zazwyczaj z czerwonymi, bądź różowymi kwiatami. Jej maksymalna wysokość wynosi niewiele ponad metr.
Rododendron w donicy
Istnieją również odmiany rododendronu, które nadają się do posadzenia w donicy, wymagają one wtedy jednak dokładniejszej pielęgnacji, niż te ogrodowe. Świetnie sprawdzi się tutaj odmiana różanecznika królewskiego, a dokładniej „Władysław Łokietek”. Oprócz tego warto zainteresować się także gatunkiem „Kalinka” oraz „Fantastica”. Różanecznik w donicy jest świetną alternatywą, jeżeli nie posiadasz ogrodu, a chcesz mieć roślinę w swoim otoczeniu.
Rododendron na balkonie
Jedną z możliwości uprawy tej rośliny jest postawienie rododendronu w donicy na balkonie. Należy jednak wtedy zapewnić mu jak najlepsze warunki, które pozwolą na zdrowy rozwój. Do jego posadzenia warto przede wszystkim wybrać odpowiednią ziemię, gdyż to ona jest podstawą dbania o roślinę. Oprócz tego różanecznik powinien być ustawiony w ciepłym, dobrze nasłonecznionym miejscu. Nie można też zapominać o regularnym podlewaniu go, a także nawożeniu.
Nie wszystkie gatunki różaneczników dobrze znoszą mroźne temperatury. Z tego też powodu warto zadbać o odpowiednie zabezpieczenie rośliny na czas zimy. Można przykładowo przenieść ją do pomieszczenia lub zabezpieczyć ją za pomocą osłony, na przykład z tkaniny jutowej czy mat słomianych.
Rododendron – choroby
Nieprawidłowa pielęgnacja rośliny, a także wpływ różnych czynników zewnętrznych ma duży wpływ na różanecznika. Jest on wyjątkowo wrażliwą rośliną, szczególnie w klimacie, jaki panuje w Polsce. Z tego też powodu różanecznika mogą dopadać różnego rodzaju choroby i dolegliwości.
Występującym dosyć często przykładem jest żółknięcie liści rododendronu. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest nic innego, jak przesuszenie rośliny, można jednak go uniknąć, dbając o wilgotność gleby, na której rośnie różanecznik. Często można też zauważyć liście, które się rolują, a następnie zwisają. Szczególnie jest to widoczne w trakcie zimowych temperatur i sygnalizuje zmarznięcie rośliny.
Oprócz tego różaneczniki bardzo często padają ofiarą różnych chorób grzybowych, które często dotykają słabo pielęgnowane rośliny. W przypadku niewłaściwej gleby często występującą chorobą jest fytoftoroza. Występuje ona zazwyczaj w okresie letnim, a jej objawami są między innymi więdnące i brązowiejące liście, a także zgnilizna korzeni. Nie dotyka ona jednak całej rośliny, a jedynie wybrane pędy. Kolejną chorobą, która również często dotyka rododendrony, jest mączniak. Jej objawem jest biały nalot występujący na liściach, który zazwyczaj pojawia się w trakcie lata. W czasie wiosny często pojawiająca się chorobą jest także szara pleśń, która można zauważyć zarówno na liściach, jak i pąkach kwiatów. Bardzo często pojawia się także plamienie liści, które następnie opadają.
Rododendron – wymagania
Rododendron jest rośliną dosyć wymagającą. Aby odpowiednio się rozwijać, potrzebuje on odpowiednich warunków i pielęgnacji, które mu na to pozwolą. Zapewnienie ich pozwoli Ci cieszyć się pięknie wyglądającą rośliną w Twoim ogrodzie. Oprócz tego masz pewność, że nie spotkają jej żadne choroby.
Rododendron – stanowisko
Jeżeli planujesz zasadzić różanecznik w swoim ogrodzie, warto zacząć od przygotowania mu odpowiedniego stanowiska. Należy zwrócić uwagę na rodzaj gleby, odpowiednie miejsce, a także czas sadzenia.
Jedną z ważniejszych rzeczy, którą warto wiedzieć, jest to, jak najlepiej zasadzić rododendron. Najlepiej będzie się rozwijał, kiedy posadzi się go na początku wiosny, w okresie pozbawionym minusowych temperatur. Optymalnym czasem będzie przełom marca i kwietnia.
W pierwszej kolejności powinno zadbać się o dobre podłoże, ponieważ to od niego w dużej mierze zależy to, czy roślina będzie rozwijać się prawidłowo. Jaka ziemia będzie najlepsza dla rododendronu? Powinna być ona odpowiednio zakwaszona, a jej pH powinno mieścić się w przedziale od 4 do 5,5. Oprócz tego nie może być w niej zbyt dużo gliny. Ziemia, na której sadzi się rododendrony powinna być także o wysokiej przepuszczalności.
Warto również zadbać o miejsce, w którym sadzisz rododendron. Niektóre odmiany będą preferować raczej półcień, inne zaś miejsce nasłonecznione. Z tego też powodu zawsze przed sadzeniem należy dokładnie zorientować się, co będzie najlepsze dla Twojej rośliny. Warto pamiętać, że należy ograniczyć jego przycinanie do minimum, stąd dobrze jest zadbać o odpowiednią powierzchnię, aby pozwolić krzewowi swobodnie się rozrastać.
Rododendron – przycinanie
Rododendron należy do roślin, które raczej nie lubią być przycinane. Zdecydowanie lepiej będą się one rozwijać, jeżeli maksymalnie ograniczymy tę czynność. Istnieją jednak sytuacje, w których dopuszczalne jest podcięcie pędów rośliny. W zależności od powodu przycinania krzewu robi się to też w różnym czasie.
I tak na przykład możesz przyciąć swoją roślinę w celu jej uformowania, które bywa również pomocne dla jej rozwoju. Warto jednak wiedzieć, że przycięcie liści u szczytu sprawi, że wytworzą się nowe pędy, przez co rododendron rozrośnie się jeszcze bardziej. Z tego też powodu lepiej przycinać pędy lekko powyżej liści oraz uważać, aby ich nie naruszyć. Najlepszym momentem na takie przycięcie rośliny jest końcówka zimy, bądź początek wiosny.
Jeżeli Twoją roślinę zaatakuje choroba, to wręcz należy ją podciąć. Najlepiej jest ucinać roślinę poniżej miejsca, które zostało zaatakowane. Warto także odcinać przesuszone pędy. Trzeba też pamiętać o tym, aby takie cięcie wykonywać co wiosnę, a także zaraz po ataku choroby.
Ostatnim z powodów przycinania rododendronów jest pozbycie się pędów, które uległy zniszczeniu, są dotknięte chorobą, a także sprawiają, że krzew rozwija się źle. Najlepiej odcinać je na wysokości 20-40 cm nad ziemią. Pozwoli to roślinie na swobodne wypuszczenie nowych pędów. Podobnie jak w przypadku formowania różanecznika, najlepiej jest podcinać roślinę w okolicach pomiędzy końcem zimy a początkiem wiosny.
Rododendron – uprawa
Duży wpływ na rododendrony ma także sposób ich uprawy. Jeżeli będziesz pielęgnować je w prawidłowy sposób, to roślina będzie rozwijać się dobrze, zapewniając Ci piękny wygląd ogrodu.
Podstawową rzeczą, o której warto pamiętać, posiadając różanecznik w ogrodzie, jest jego prawidłowe nawożenie. Należy przede wszystkim wybierać rodzaj nawozu do aktualnych potrzeb rośliny – jesienią stosuj głównie nawozy z potasem, dzięki którym zima będzie mu niestraszna. Na wiosnę wybieraj natomiast nawożenie za pomocą azotu, który przyspieszy rośnięcie krzewu, a także fosforu, który sprawi, że będzie on pełen kwiatów.
Ważnym elementem uprawy różaneczników jest także ich podlewanie, o którym nie można zapominać nawet w trakcie zimy. Oprócz tego warto pamiętać także o ściółkowaniu gleby, które sprawi, że będzie ona cały czas odpowiednio kwaśna, a także odpowiednio chroniona na wszelkie czynniki zewnętrzne.
Ważne jest także dbanie o rododendron zimą. Należy ochronić go przed nadmiernym wychłodzeniem. Aby ochronić krzew przed wyschnięciem, należy też przed zimą odpowiednio ją podlać, aby podłoże było wystarczająco wilgotne.
Rododendron – kwitnienie
Rododendron jest rośliną, która kwitnie zawsze na wiosnę. Zazwyczaj dzieje się to w okresie od marca do czerwca, jednak najintensywniejsze kwitnięcie przypada zazwyczaj na maj. Jeżeli zauważysz w tym czasie, że roślina nie wypuszcza nowych kwiatów, bądź wygląda niezdrowo, warto znaleźć tego przyczynę.
Po okresie kwitnięcie należy pamiętać o tym, aby pozbyć się przekwitłych kwiatostanów. Nie wolno jednak ucinać ich sekatorem, a po prostu urwać je ręcznie. Warto także pozbyć się opadniętych liści.
Rododendron w ogrodzie – aranżacje
Rododendron w ogrodzie z pewnością będzie stanowił sam w sobie jego ozdobę. Jeszcze ciekawiej będzie jednak wyglądał w towarzystwie innych roślin. Jakich okazów roślin najlepiej użyć, aby stworzyć ciekawą ogrodową aranżację?
W otoczeniu różanecznika świetnie sprawdzą się posadzone rośliny, pochodzące z tej samej rodziny, co on. Mają one zazwyczaj podobne wymagania glebowe, przez co wszystkie będą dobrze się rozwijać. W towarzystwie rododendronu sprawdzą się na przykład kiścienie czy pierisy. Są to krzewy, które mają wielokolorowe liście, przez co będą świetnie wyglądać z zielonym przez większość roku różanecznikiem. Kolejną rośliną jest kalmia, która kwitnie w podobnym okresie co różanecznik, a jej kwiaty wyglądają bardzo ciekawie. Zazwyczaj są one w białym i różowym kolorze. Przy różaneczniku również warto postawić na rośliny pochodzące z rodziny wrzosowatych.
Innymi roślinami, które będą komponować się z rododendronem, są między innymi wszelkie iglaki jak przykładowo kosodrzewina. Warto pomyśleć także o posadzeniu w okolicy krzewu także bzu czy hortensji, a także magnolii oraz bukszpanów. W cieniu różanecznika sprawdzi się świetnie natomiast bluszcz pospolity, paprocie, a także różne trawy ozdobne.
Jednak różanecznik będzie się świetnie prezentował w ogrodzie nie tylko w postaci krzewu. Warto rozważyć także umieszczenie rośliny w donicy. W takiej formie również będzie wyglądał on efektownie. Oprócz tego, z łatwością będzie można go przestawiać, chcąc zmienić wygląd ogrodu i umiejscowienie rośliny.
Pomimo tego, że rododendron kwitnie przez krótki okres w roku i jest on krzewem wymagającym, to warto się na niego zdecydować. Zapewnienie roślinie odpowiednich warunków do rozwoju, a także jej odpowiednia pielęgnacja sprawi, że Twój ogród będzie wyglądał pięknie.